روز جهانی معلولان

روزسوم دسامبر مصادف با ۱۲ آذرماه برای نخستین بار در سال ۱۹۹۲ میلادی از سوی مجمع عمومی سازمان ملل متحد بعنوان روز جهانی معلولین اعلام گردید.

هدف از تعیین این روز ارتقاء رشد اذهان عمومی درباره مسائل مربوط به معلولیتهای مختلف؛ و افزایش آگاهیهایی بوده است كه می بایست از مساله پیوستن افراد معلول در تمامی جنبه های سیاسی؛ اجتماعی؛ اقتصادی و فرهنگی زندگی منتج شود.

معلولان غالبا از طیف گسترده حقوق مدنی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی بهره‌ نمی‌برند و برای سال‌ها حقوق این افراد نادیده انگاشته شده است.

افراد دارای معلولیت بزرگترین گروه اقلیت جهان را تشكیل می‌دهند.

آنان به گونه‌ای نامتناسب فقیر هستند و احتمال بیكار بودنشان بیشتر است و میزان مرگ و میر بالاتری در مقایسه با عموم مردم دارند.

لازم است تا در سراسر جهان معلولان بتوانند در چرخه توسعه شركت كرده و از آن بهره‌ ببرند.

این حق طبیعی آنان است.

مشاركت برابر آنها؛ به معنی ایجاد شغل، آموزش، بهداشت، اطلاعات و سایر خدمات به همان گونه كه برای دیگران است می باشد.

بر اساس بررسی های تخمینی سازمان ملل متحد ۵۰۰ میلیون معلول در دنیا زندگی می كنند و این رقم همه ساله روبه افزایش است.

درگیریها و كشمكشهای ناشی از جنگ در نواحی گوناگون كره زمین؛ گرسنگی؛ امراض و بیماریهای مختلف؛ مصائب و مشقات زندگی در كشورهای در حال توسعه؛ ترافیك و تصادفات حین انجام كار؛ آلودگی محیط زیست و عدم استفاده صحیح از دارو در كشورهای صنعتی همه روز باعث بروز معلولیتهای جدید می شود.

لذا می بایست پیش زمینه های اجتماعی موجود باشد تا معلولان را قادر سازد به واسطه فرصتهای یكسان برای زندگی و فعالیتهای خود در اجتماع مستقل از موسسات خیریه و نهادهایی از این دست به سر برند.

بازپروری معلولان به منظور دستیابی به زندگی مستقل به نحوی كه خود مسئول زندگی خویش بوده و به خودكفایی برسند و نیز بتوانند به جامعه بپیوندند از اصول شرافت و وقار انسانی محسوب می شود.

● دلیل انتخاب روز سوم دسامبر به عنوان روز جهانی معلولین

روز جهانی معلولین كه از سوی سازمان ملل متحد به عنوان اقدامی مشترك از سوی سازمان ملل متحد اعلام شده است زمانی است برای برپایی جشن و ارج نهادن به تجارب و تواناییهای مردمی كه با معلولیتهای گوناگون دست و پنجه نرم می كنند.

● نگاهی اجمالی به تاریخچه روز جهانی معلولین

این روز برای نخستین بار در سال ۱۹۹۲ میلادی به منظور گرامیداشت سالروز تصویب قانون برنامه جهانی در ارتباط با معلولین از سوی مجمع عمومی سازمان ملل متحد اعلام گردید.

هدف از این اقدام ارتقاء رشد اذهان عمومی درباره مسائل مربوط به معلولیتهای مختلف؛ و افزایش آگاهیهایی بوده است كه می بایست از مساله پیوستن افراد معلول در تمامی جنبه های سیاسی؛ اجتماعی؛ اقتصادی و فرهنگی زندگی منتج شود.

این وضع به همین منوال طی شد تا در سال ۱۹۹۹ شعاری با مضمون ( امكان دسترسی برای همه در هزاره جدید) برگزیده شد و سرلوحه امور قرار گرفت.

بیش از پانصد میلیون نفر به دلیل نقص در سیستم روحی و مغزی جسمی و حسی از معلولیت رنج می برند.

اینان هر كجا كه باشند و در هر نقطه ای از دنیا كه به سر برند به دلیل موانع ظاهری و یا اجتماعی با محدودیتهایی در زندگی خود مواجه می شوند.

در طی بیست سال اخیر كوششهای چشمگیری در شناساندن و معرفی اشخاص معلول به جامعه انسانی صورت پذیرفته است.یكی ازمواردی كه می توان از آن به عنوان نقطه عطفی در این زمینه نام برد اعلام سال ۱۹۸۱ میلادی به عنوان سال جهانی معلولین است كه توسط مجمع عمومی سازمان ملل متحد صورت پذیرفت.

در سال بعد ( ۱۹۸۱ ) فاصله سالهای ۱۹۹۲ – ۱۹۸۳ میلادی دهه جهانی معلولین نام گرفت تا كیفیت و شركت فعالانه و همه جانبه افراد معلول را در زندگی اجتماعی و گسترش و پیشرفت آنها ارتقاء بخشد.

قانون برنامه جهانی در ارتباط با معلولین كه در سال ۱۹۸۲ توسط مجمع عمومی سازمان ملل متحد به تصویب رسید چارچوبی بین المللی را برای الحاق و انضمام مسائل مربوط به انواع معلولیتها به یك برنامه ریزی ملی را فراهم می آورد.

در سال ۱۹۹۳ قوانین استاندارد در زمینه برابر سازی مجالها و فرصتهای زندگی برای افرادی كه با انواع معلولیتها دست و پنجه نرم می كنند به قانون مذكور افزوده شد تا به منزله مكمل آن بوده و موجب قوام آن گردد.

علیرغم آنكه این قوانین هیچگونه اجباری را برای دولتها بوجود نمی آورند، تلویحا به عنوان تعهدات اخلاقی و سیاسی تلقی می شوند كه دولتها می بایست در راه یكسان سازی فرصتهای زندگی برای افراد معلول متقبل شوند.

كوتاه سخن آنكه قوانین به اختصار بیان كننده اصول ویژه در مورد مسائلی چون مسئولیت پذیری، اقدام مقتضی و همكاری می باشند. مساله یكسان سازی فرصتها و مجالها برای معلولین هر روز بیش از پیش توجه سازمان ملل متحد را به خود معطوف می نماید.

یكی از مهمترین دغدغه ها در این میان به ویژه دسترسی به فناوری جدید، و نیز به محیط فیزیكی می باشد.

مساله( ain streaming )(‌موج اصلی )‌ نیز حائز اهمیت می باشد و عبارت است از: ‌گنجانیدن بعد معلولیت در ارائه رهنمودها و خط مشیهایی كه گستره عظیمی از پیوستاری متشكل از ملاحظات اجتماعی و اقتصادی را در برمیگیرد.

آنتونیو گوترش دبیر کل سازمان ملل متحد

هنگامی که حقوق معلولان را تأمین می کنیم ،

به تحقق قول اصلی برنامه 2030 نزدیک می شویم ,کسی را کنار نگذاریم.

استراتژی شمول معلولیت سازمان ملل

در 11 ژوئن سال 2019 ، آنتونیو گوترس ، دبیر کل ،

استراتژی شمول معلولیت سازمان ملل را در راستای تعهد خود مبنی

بر ایجاد سازمان ملل متحد به سازمانی فراگیر برای همه ، راه اندازی کرد.

استراتژی شمول معلولیت سازمان ملل متحد ، پایه و اساس پیشرفت پایدار و تحول آمیز در مورد معلولیت را از طریق همه ستون های کار سازمان ملل فراهم می کند.

از طریق استراتژی ، سیستم سازمان ملل متحد تأکید می کند که تحقق کامل و کامل حقوق بشر همه معلولین بخشی غیرقابل تفکیک ، لاینفک و جدا ناپذیر از کلیه حقوق بشر و آزادی های اساسی است.

شعار روز جهانی معلولان سال 2019 سازمان ملل متحد: