كنوانسيونحقوق افراد داراي معلوليت

چگونه در مورد معلولیت  بنویسیم ،

در فیلم نامه نویسی و  اجرای برنامه ها باید به چه نکاتی توجه کنیم؟

بخش دوم : پرهیز از دام های رایج

اقتباس از: محمد رضا حیدرزاده نائینی

ویراستار: مهری معینی نائینی

1-مراقب منابع خود باشید!

 شعار رایج در جامعه معلولان این است که "هر چیز درباره ما، بدون نظر ما، از ما نیست"

افراد غیرمعلول برتر نیستند و نباید این پیش داوری باشد که آنها مسئول افراد معلول هستند. افکار و نظرات افراد دارای معلولیت واقعی را بپرسید و در صورت امکان، از یک فرد بپرسید که ترجیح می دهد چگونه  مورد خطاب قرار گیرد.

•           یک جامعه یا نهاد خوب، افراد دارای معلولیت زیادی را در تمام سطوح به عنوان عضو در خود جای می دهد و به جای سرکوب آنها، صدای آنها را بالا می برد.

برخی از گروه‌ها، در شبکه مجازی و اینترنت فعال هستند، هدف آنها جذب مخاطب است و به اسم جامعه معلولان حرفهایی می زنند. آنها  ادعا می‌کنند که از طرف معلولان صحبت می‌کنند، در حالی که افرادی را که قرار است نمایندگی ‌کنند حذف می‌کنند و زبان تند و تیزی در مقابل آنها به کار می برند. گروهی به نام  اوتیسم سخن می گوید Autism Speaks  از جمله آنهاست که حرفهای غیر واقعی را مطرح می کند.

•           از متمرکز شدن بر نظرات کارشناسان ناآگاه غیرمعلول و کنار گذاشتن تجربیات افراد دارای معلول خودداری کنید.

 سعی کنید دیدگاه افراد دارای معلولیت را لحاظ کنید و به دنبال کارشناسان معلولیت باشید که خود معلول و یا از  اعضای خانواده معلولان باشند.  رسانه های اجتماعی و کمپین های هشتگ می توانند راه های خوبی برای یافتن افراد دارای معلولیت برای مصاحبه باشند.

2- درست الهام بخشی کنید!

یک شکل از  برخورد ترحم آمیز این است که فردی با حرف های ظاهرا الهام بخش یک فرد معلول را به دلیل توانایی انجام کارهای عادی و روزمره تحسین می کند. به عنوان مثال، این جمله غلط را می شنویم:

"این بسیار باورنکردنی است که او می تواند روی پاهای مصنوعی که به مدت 15 سال استفاده می کند، راه برود"

هدف الهام بخشیدن به افراد بدون معلولیت، با در بوق و کرنا کردن کارهایی که یک فرد معلول به صورت روزمره انجام می دهد، فرق دارد. زندگی با معلولیت به طور خودکار شجاعانه، خاص یا فوق بشری نیست.

•           این گونه برخوردها نشان می‌دهد که داشتن استعداد یا مهارت برای افراد دارای معلولیت غیرعادی است، یا اینکه توانایی‌های آنها ذاتاً کمتر است.

پیش فرض این گونه سخنان این است که اگر یک فرد معلول می تواند این کار را انجام دهد، پس هر کسی هم می‌تواند و این نوعی کوچک شمردن زندگی فرد دارای معلولیت است.

3-تصور نکنید که الکی می توان بر معلولیت غلبه کرد.

معلولیت ها اغلب مادام العمر هستند و یک فرد معلول در طول زندگی خود با چالش هایی مواجه خواهد شد. می توان بر مشکلات فردی غلبه کرد، اما معلولیت، معمولاً مادام العمر است.

دوستی اصفهانی که دهه هاست از صندلی چرخدار استفاده می کند، تعریف می کرد که فردی او را مهمان کرده بود و می خواست با کارهایی نظیر انداختن او از پله ها شاهد یک معجزه برق آسا نظیر فیلم های هندی باشد. او سریع فهمیده بود و با نیرنگی از خانه میزبان گریخت. مواظب این گونه افراد خرافاتی و خطرناک باشید و اگر معلولیت دارید سلامتی خودتان را به دست آنها نسپارید.

مردم نمی توانند معلولیت های مادام العمر را دور بزنند. با این حال، آنها می توانند با معلولیت خود سازگار شوند و مهارت های جدیدی به دست آورند.

4-بدانید که معلولیت می تواند روز به روز متفاوت باشد.

درست مثل افراد غیرمعلول، افراد ناتوان هم روزهای خوب و روزهای بد دارند. کسی که یک روز از ویلچر استفاده می کند ممکن است روز بعد از عصا استفاده کند. این بدان معنا نیست که آنها فیلم بازی می کنند یا "بهتر شده اند"، باید پذیرفت که آن روز خاص، استفاده از عصا برای او آسانتر بوده است.

خستگی، تشنج، استرس، کم خوابی، اینکه دیروز چقدر به خود فشار آورده اند، در شعله ور شدن بیماری و بروز ناتوانی او می تواند نقش داشته باشد. مثلاً فردی مبتلا به اختلال خونی است و خونریزی جزئی دارد، ممکن است بعد از گذراندن یک روز سخت متفاوت به نظر برسند.

از ظاهر افراد و این که خود را با روحیه خوب نشان می دهند،  قضاوت نکنید. این تصور را نداشته باشید که حالا که حالش خوب است، پس همراه داشتن وسایل کمکی (مثلاً عصا)  جنبه نمایشی دارد.

از تئوری قاشق استفاده کنید. تئوری قاشق توضیح می‌دهد که چگونه یک بیماری مزمن می‌تواند روی سطح انرژی جسمی و روانی فرد تأثیر بگذارد و توانایی آن‌ها در انجام فعالیت‌ها را تحت‌تأثیر قرار دهد..۱۲ قاشق را ملاک قرار دهید. قاشق‌ها نشان‌دهنده واحدهای انرژی هستند. برای هر کار یک قاشق را کنار بگذارید: دوش گرفتن، لباس پوشیدن همراه با درد مفاصل ، ایستادن در صف و فعالیت‌های دیگر. وقتی قاشق‌ها تمام شدند، به این معناست که انرژی چندانی برای انجام کار دیگری باقی نمانده است.

5-افراد ناتوان را زمین گیر یا نامطلوب نشان ندهید.

 افراد دارای معلولیت می توانند دوستان خوب، پسر، دختر، عاشق، خواهر و برادر و همسر باشند. خیلی ها توانایی کار کردن دارند. همه انسان های ارزشمندی هستند.

•           دوستی یا عاشق شدن با یک فرد دارای معلولیت، یک کار خیریه نیست. حتما فرد دارای معلولیت چیزی برای کمک به ادامه رابطه دارد.

•           اگر یک کودک معلول به قتل رسید، همان رفتاری را داشته باشید که که در زمان قتل یک کودک غیرمعلول از خود بروز می دهید. روی این که زندگیش سخت بود، قربانی بود یا راحت شد، تمرکز نکنید. قتل آنها مرگ از روی ترحم نیست، یک جنایت قابل درک و توجیه پذیر نیست.

6-به یاد داشته باشید که افراد دارای معلولیت هم کار شما را دنبال می کنند.

همدلی بهترین راه برای ارائه تصویر درست از معلولیت است. وقتی در مورد یک معلولیت خاص می خواهید بنویسید، تصور کنید فردی با آن معلولیت در حال خواندن مقاله شماست. آنها در مورد خود چه احساسی خواهند داشت؟ آیا آنها احساس احترام می کنند یا تحقیر؟ طوری بنویسید که به افراد معلول نشان دهید که مورد احترام هستند، همه برایشان ارزش قائل هستند و  آنها تنها نیستند.

اگر در ارائه مطلبی شک دارید، به کارهای آنها نگاه کنید! تعداد زیادی از نویسندگان دارای معلولیت به صورت آنلاین، تجربیات روزمره خود را به اشتراک می گذارند.